Η μαθηματική φύση της συνείδησης

H περιγραφή της ανθρώπινης συνείδησης αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα αλλά και ενδιαφέροντα προβλήματα στην ιστορία της επιστήμης με το οποίο έχει καταπιαστεί ένα πλήθος από κλάδους όπως η φιλοσοφία, η ιατρική, η ψυχολογία ή τα μαθηματικά. Μία νέα συνεργασία νευρολόγων με θεωρητικούς φυσικούς έχει δημιουργήσει ένα πεδίο έρευνας γύρω από τη φύση της συνείδησης και μια προσπάθεια περιγραφής της μαθηματικά με τη χρήση εννοιών της κβαντικής φυσικής. Υπό αυτή τη σκοπιά, ακόμη κι αν το πρόβλημα της συνείδησης απέχει πολύ από τα να θεωρηθεί λυμένο, τουλάχιστον δημιουργείται ένα υπόβαθρο για τον ορισμό και την περιγραφή των επιμέρους προβλημάτων που το απαρτίζουν.
Η τελευταία εξέλιξη στον τομέα είναι ένα άρθρο τoυ Μαξ Τέγκμαρκ, φυσικού του πανεπιστημίου ΜΙΤ, στο οποίο υποστηρίζει πως η συνείδηση είναι και αυτή μία μορφή της ύλης όπως ένα στερεό ή ένα υγρό. «Όπως υπάρχουν πολλοί τύποι υγρών, έτσι υπάρχουν και πολλοί τύποι συνειδήσεων», υποστηρίζει ο Τέγκμαρκ ο οποίος ονομάζει την ουσία που έχει τη δυνατότητα της συνείδησης ως perceptronium.


Σύμφωνα με το Τέγκμαρκ οι ιδιότητες της συνείδησης πηγάζουν από τους φυσικούς νόμους που κυβερνούν το Σύμπαν. Ο ερευνητής εφαρμόζει τις αρχές της κβαντικής θεωρίας και της θεωρίας πληροφορίας, δείχνοντας πως προκύπτει η αυτογνωσία ή η αντίληψη μας για τις τρεις χωρικές διαστάσεις σε αντιδιαστολή με τον άπειρο αριθμό αντικειμενικών πραγματικοτήτων που επιτρέπει η κβαντική μηχανική.
Η συγκεκριμένη οπτική γωνία για τη συνείδηση προέρχεται παραδόξως από νευροεπιστήμονες όπως τον Τζούλιο Τονόμι του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, ο οποίος το 2008 διατύπωσε την πρόταση πως η συνείδηση πρέπει να πληροί δύο προϋποθέσεις: πρώτον να μπορεί να επεξεργάζεται μεγάλες ποσότητες πληροφορίας, και δεύτερον να εγγράφεται η πληροφορία αυτή σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο ολοκληρωμένο σύστημα.
Ένα ερώτημα που προκύπτει από την παραπάνω διάκριση, ονομάζεται το παράδοξο της ολοκλήρωσης. Σύμφωνα με αυτό, η επεξεργασία της πληροφορίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο γίνεται με τη βοήθεια 1011 νευρώνων, που θα μπορούσαν να αναπαρασταθούν με 37 bits πληροφορίας. To σύνολο της συνείδησής μας όμως φαίνεται πως καταλαμβάνει πολύ περισσότερα από 37 bits αφήνοντας ανοικτό το ερώτημα για το που εγγράφεται η πληροφορία.
Τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις επεξεργάζεται και ο Τέγκμαρκ στο άρθρο του, δημιουργώντας ένα μαθηματικό πλαίσιο για την περιγραφή της συνείδησης. Εάν και προχωράει σε ορισμένα συμπεράσματα, δεν δίνει απάντηση στο τι προκαλεί τη συνείδηση, διαπιστώνει όμως πως αφού κυβερνάται από τους νόμους της φυσικής δεν προϋποθέτει την ύπαρξη κάποιας άλλης δύναμης θρησκευτικής ή μυστικιστικής φύσεως.

‘Project της CIA’ θεωρεί το Internet o Πούτιν !

Project της CIA’ αποκάλεσε το Internet o Ρώσος πρωθυπουργός Βλαδιμίρ Πούτιν μιλώντας σε media forum που έλαβε χώρα χθες στην Αγία Πετρούπολη. «Το Internet ήταν αρχικά project της CIA και εξελίσσεται ακόμα και σήμερα έτσι», ανέφερε ο Πούτιν. Ως εκ τούτου η Ρωσία «πρέπει να πολεμήσει για τα συμφέροντα της online».
To σχόλιο του Πούτιν όσο περίεργο και αν ακούγεται είναι πέρα για πέρα αληθινό εφόσον, βέβαια, είναι και σωστή η μετάφραση του Associated Press. Είναι γνωστές, άλλωστε, οι θέσεις της Ρωσίας για τον έλεγχο του Internet έχοντας περάσει την περασμένη βδομάδα νομοθεσία στη Βουλή απαιτώντας από ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης να κρατούν τους servers στη Ρωσία και να αποθηκεύουν πληροφορίες για τους χρήστες τουλάχιστον για έξι μήνες.
Ο Πούτιν μίλησε, μάλιστα, και για την Yandex, την τοπική μηχανή αναζήτησης που είναι αρκετά πιο δημοφιλής στη Ρωσία από την Google, κατακρίνοντας την εγγραφή της στην Ολλανδία «όχι μόνο για φορολογικούς σκοπούς αλλά και άλλους λόγους, επίσης».
Η Yandex από τη μεριά της με επίσημη δήλωση ανέφερε ότι η εγγραφή της στην Ολλανδία πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά για λόγους εταιρικού δικαίου και δεν έχει σχέση με τη χαμηλή φορολογία. Υπογράμμισε ότι η κύρια ενασχόληση της παραμένει στη Ρωσία και πρακτικά όλοι οι φόροι πληρώνονται στο ρωσικό κράτος. Παρόλα αυτά η τιμή της μετοχής της Yandex κατέρρευσε 5 τοις εκατό μετά το άνοιγμα του NASDAQ.

Πόσο αλκοόλ κάνει καλό;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ορίσει ότι το «ποτήρι πρότυπο» θα περιέχει 10 γραμμάρια αλκοόλ, δηλαδή αιθανόλη (την ουσία που προκύπτει από τη ζύμωση των σακχάρων). Ανάλογα με το ποτό είναι και ο όγκος του αντίστοιχου πρότυπου ποτηριού και η περιεκτικότητα στις περιζήτητες πολυφαινόλες.



Ποιο μπορεί να είναι το ιδανικό γεύμα όταν σε αυτό βασικό συστατικό είναι το κόκκινο κρέας;
Για να καταλάβουμε ποια θα έπρεπε να είναι τα απαραίτητα συνοδευτικά χρειάζεται πρώτα να έχουμε καλά στο μυαλό μας την πορεία από το στόμα ως το αίμα των βασικών ουσιών που περιλαμβάνονται σε ένα τέτοιο γεύμα. Μια διαδικασία που αποτέλεσε το βασικό κομμάτι ενός πειράματος πρώτα σε ποντικούς και μετά σε ανθρώπους.

Σε μια ομάδα έδωσαν προς κατανάλωση γεύμα με κρέας αρκετά πλούσιο και σε λίπη και σε μιαν άλλη το ίδιο γεύμα συνοδευόμενο από ένα ποτήρι κόκκινο κρασί. Τι έγινε;

Η κατανάλωση του λιπαρού κρέατος τροφοδοτεί τον οργανισμό, μεταξύ άλλων, με τριγλυκερίδια και χοληστερόλη. Η χοληστερόλη αντίθετα από ό,τι μπορεί να νομίζει κάποιος, δεν είναι άχρηστη στον οργανισμό διότι χρησιμοποιείται στη σύνθεση κάποιων ορμονών αλλά και των κυτταρικών μεμβρανών γιατί τους δίνει την απαραίτητη ελαστικότητα και αντοχή. Χρειαζόμαστε περίπου 300 mgr (χιλιοστόγραμμα) την ημέρα και από αυτά οι τροφές μάς δίνουν το 15% ενώ το υπόλοιπο το συνθέτει το συκώτι. Φθάνοντας στο στομάχι τα τριγλυκερίδια και η χοληστερόλη συναντούν τις εκκρίσεις της χολής και διάφορα ένζυμα για να προκύψουν από τη συνάντηση αυτή λιπαρά οξέα, χοληστερόλη και μια νέα πολύ οξειδωτική ουσία, η μαλονδιαλδεΰδη (MDA). Για να φθάσει εκεί που πρέπει η χοληστερόλη χρειάζεται να μπει κι αυτή στο αίμα, τη συνηθισμένη οδό μεταφοράς στον οργανισμό.

Επειδή όμως από μόνη της δεν διαλύεται στο αίμα συνδέεται με πρωτεΐνες διαλυτές στο αίμα και φτιάχνεται ένα συγκρότημα γνωστό με το όνομα λιποπρωτεΐνη (γενικά οι λιποπρωτεΐνες είναι σύνθετες ομάδες πρωτεϊνών μαζί με τριγλυκερίδια ή χοληστερόλη). Κοιτάζοντας μάλιστα μια ανάλυση αίματος διαπιστώνουμε πως έχουμε τρεις κατηγορίες λιποπροτεϊνών με βάση την πυκνότητα. VLDL, LDL, HDL. Η πρώτη (Very Low Density Lipoprotein), δηλαδή η χαμηλότερης πυκνότητας, είναι για τη μεταφορά των τριγλυκεριδίων. Η δεύτερη (Low Density Lipoprotein) σχετίζεται με τη μεταφορά της χοληστερόλης στα κύτταρα και η τρίτη (High Density Level) με τη μεταφορά ενός μέρους της στο συκώτι για να αποικοδομηθεί.

Όταν λοιπόν υπάρχει μεγάλη ποσότητα χοληστερόλης προς μεταφορά στα κύτταρα με το όχημα της LDL, μπορεί να περισσέψει ένα μέρος της και να παραμείνει στο αίμα. Εκεί, ουσίες έντονα οξειδωτικές, όπως η μαλονδιαλδεΰδη, οξειδώνουν την LDL που κυκλοφορεί και την κάνουν κυριολεκτικά «αγνώριστη» για τα κύτταρα, άρα μη χρησιμοποιήσιμη πλέον. Παραμένει λοιπόν και λιμνάζει στις αρτηρίες δημιουργώντας τις αθυρωματικές πλάκες. Εδώ βλέπουμε μάλιστα ότι και ο όρος «κακή χοληστερίνη» είναι εντελώς αδόκιμος αλλά απλά τον έχουμε συνηθίσει και δεν τον αλλάζουμε (πιο εύστοχο θα ήταν να λέγαμε «LDL, η πιο επικίνδυνη λιποπρωτεΐνη).

Τι έγινε λοιπόν με την άλλη ομάδα που μαζί με το κρέας στα μέλη της χορηγούσαν και ένα ποτήρι κόκκινο κρασί; Αυτοί τα κατάφερναν καλύτερα διότι οι πολυφαινόλες εξουδετέρωναν στο στομάχι, αρκετά νωρίς δηλαδή, τις οξειδωτικές ουσίες όπως είναι η MDA και έτσι αποδείχθηκε μειωμένος και ο κίνδυνος για την εναπόθεση των λιποπρωτεϊνών. Όσο για το ιδανικό γεύμα, θα το δούμε στο επόμενο, αφού μάθουμε ποια είναι η περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες και αλκοόλ των ποτών που πίνουμε πιο πολύ.


Έτσι έχουμε:


  • Κόκκινο κρασί: 107 χιλιοστόγραμμα (mgr) από συνολικά 11 διαφορετικές πολυφαινόλες και 9,6 γραμμάρια αιθανόλης (οίνος 12 αλκοολικών βαθμών).
  • Λευκό κρασί: 10,4 mgr από συνολικά 12 διαφορετικές πολυφαινόλες.
  • Ροζέ: 10 mgr από συνολικά 6 διαφορετικές πολυφαινόλες.
  • Μπίρα: 3,28 mgr από συνολικά 7 διαφορετικές πολυφαινόλες και 4 γραμμάρια αιθανόλης.
  • Ουίσκι και βότκα 40 βαθμών: 1,25 mgr από 2 διαφορετικές πολυφαινόλες και 32 γραμμάρια αιθανόλης.
  • Ούζο 45 βαθμών: 36 γραμμάρια αιθανόλης και καθόλου πολυφαινόλες.
  • Ρούμι 50 βαθμών: 0,43 mgr από 2 πολυφαινόλες και 40 γραμμάρια αιθανόλης.


Σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας η κατανάλωση αλκοόλ δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 3 πρότυπα ποτήρια για τους άνδρες και τα 2 για τις γυναίκες.

SouvLEAP: Όταν η ελληνική πατέντα φτάνει ... σε άλλα επίπεδα !

Πραγματικά είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να παρακολουθήσει κανείς μεταξύ αμνοεριφίου και οινοποσίας. Πρόκειται για το SouvLEAP, ένα εκπαιδευτικό project που πραγματοποιήθηκε στο Τ.Ε.Ι Ιονίων Νήσων στο παράρτημα της Λευκάδας (πρώην Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκησης και την Οικονομία).

Το SouvLEAP ξεκίνησε από τον Σταμάτη Δραγουμάνο, Ακαδημαϊκό Υπότροφο του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στο παράρτημα Λευκάδας σε συνεργασία με το Φοιτητικό Παράρτημα του IEEE του Τ.Ε.Ι Ιονίων Νήσων.

Το project βασίζεται σε μια αστεία ιδέα που είχε ένα από τα μέλη του Φοιτητικού Παραρτήματος, η οποία ήταν ο εξ’ αποστάσεως έλεγχος μια σούβλας αρνιού με την κίνηση ενός δαχτύλου.

Ο κ. Δραγουμάνος ξεκίνησε την ανάπτυξη του υλικού και του λογισμικού και σε κάθε επιμέρους πρόβλημα ζητούσε την λύση από τα μέλη του φοιτητικού τμήματος τα οποία έτσι ανακάλυπταν γνώση ή εμβάθυναν περισσότερο ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους.

Πέρα από την ανάπτυξη του υλικού και του λογισμικού έπρεπε να γίνουν και τα παρακάτω:

    ●Ταχεία πρωτοτυποποίηση
    ● Εκτίμηση του κόστους του τελικού προϊόντος
    ●  Βελτιστοποίηση της αλληλεπίδρασης ανθρώπου / μηχανής
    ●  Δημιουργία του πλάνου προώθησης
    Γυρίσματα του βίντεο

    Στο τέλος καταλήξαμε με ένα εμπορεύσιμο gadget και κυρίως καταλάβαμε την ψεύτικη εικόνα που προβάλλεται για την Ελλάδα. Το μήνυμα που μεταφέρουμε ως Έλληνες είναι:

    “Δεν τεμπελιάζουμε όπως πολλοί πιστεύουν ότι κάνουμε, απλά σκεφτόμαστε τις επόμενες κινήσεις μας”



ΗΠΑ: Παραγωγή καυσίμου μόνο με νερό και μονοξείδιο του άνθρακα !

Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ ανακοίνωσαν ότι κατόρθωσαν να παραγάγουν αιθανόλη χωρίς αραβόσιτο ή άλλα φυτά, παρά μόνο με τη χρήση ενός καταλύτη με βάση το χαλκό, ο οποίος δίνει μεγάλες ποσότητες υγρής αιθανόλης από αέριο μονοξειδίου του άνθρακα σε θερμοκρασία δωματίου. Οι ίδιοι εκτίμησαν ότι αυτή η τεχνική θα μπορούσε να καταστήσει την παραγωγή αποδοτικότερη και φιλικότερη για το περιβάλλον.
«Ανακαλύψαμε τον πρώτο μεταλλικό καταλύτη που μπορεί να παράγει σημαντικές ποσότητες αιθανόλης από μονοξείδιο του άνθρακα σε θερμοκρασία και πίεση δωματίου - μια ηλεκτροχημική αντίδραση, η δυσκολία της οποίας είναι γνωστή», αναφέρει σε γραπτή ανακοίνωση ο επίκουρος καθηγητής χημείας στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Μάθιου Κέιναν, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης γύρω από την ανακάλυψη, στην επιθεώρηση Nature.
Πριν από δύο χρόνια, ο Κέιναν και οι συνάδελφοί του κατασκεύασαν ένα ηλεκτρόδιο από οξείδιο του χαλκού, το οποίο μετέτρεψαν σε μεταλλικό χαλκό - μια διεργασία, από την οποία δημιουργήθηκε ένα πλέγμα νανοκρυστάλλων. Στη συσκευή που ανέπτυξαν - μια ηλεκτροχημική κυψέλη από δύο ηλεκτρόδια τοποθετημένα σε νερό με αέριο μονοξειδίου του άνθρακα - είδαν ότι διοχετεύοντας μια μικρή τάση τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά: αιθανόλη και οξικό άλλας παρήχθησαν με το 57% του ηλεκτρικού ρεύματος που διοχευτεύθηκε, ποσοστό που συνιστά βελτίωση της απόδοσης κατά τουλάχιστον 10 φορές σε σχέση με τους συμβατικούς καταλύτες χαλκού.
Όπως εξηγεί, η αιθανόλη σήμερα παράγεται κυρίως σε εγκαταστάσεις ζύμωσης σε υψηλές θερμοκρασίες. Εκεί, ο αραβόσιτος, το ζαχαροκάλαμο και άλλα φυτά μετατρέπονται σε υγρό καύσιμο. Η καλλιέργεια αυτών των φυτών, ωστόσο, προϋποθέτει μεγάλες εκτάσεις και τεράστιες ποσότητες νερού και λιπάσματος. Ο Κέιναν επισημαίνει ότι η διαδικασία που επινόησε δεν απαιτεί ζύμωση, ενώ σε μεγάλη κλίμακα θα μπορούσε να λύσει πολλά από τα προβλήματα που σχετίζονται με τη συμβατική παραγωγή. «Η μελέτη μας δείχνει πόσο εφικτή είναι η παραγωγή αιθανόλης με ηλεκτροκατάλυση, όμως έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας μέχρι να κατασκευάσουμε μια πρακτική συσκευή», λέει ο ερευνητής.
Επόμενος στόχος του ίδιου και της ομάδας του είναι μια κυψέλη, η οποία θα τροφοδοτείται με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.

Ο υπολογιστής Watson έτοιμος να πολεμήσει κάθε καρκίνο χωριστά !

Οταν ο Robert Darnell έκανε το διδακτορικό του στις αρχές της δεκαετίας του ’80, του πήρε ένα χρόνο για να αποκωδικοποιήσει ένα μικρό τμήμα DNA.

Τώρα ο δρ Darnell είναι ογκολόγος και πρόεδρος του Κέντρου Γονιδιώματος της Νέας Υόρκης, στο οποίο διαθέτουν συσκευές ανάλυσης του DNA που μπορούν να αποκωδικοποιήσουν παρόμοια τμήματα DNA σε λιγότερο από δέκα χιλιοστά του δευτερολέπτου. Ο δρ Darnell πιστεύει ακράδαντα ότι αυτή η τεχνολογική πρόοδος θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο θεραπεύεται σήμερα ο καρκίνος.
Η ιδέα είναι απλή. Οι ογκολόγοι θα κάνουν βιοψία στον όγκο και στη συνέχεια θα αναλύουν το γονιδίωμά του. Θα εντοπίζουν τις μεταλλάξεις στα καρκινικά κύτταρα και θα προτείνουν μια λίστα φαρμάκων για τη θεραπεία του συγκεκριμένου μείγματος μεταλλάξεων. Κάτι τέτοιο δεν βρίσκεται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Οι ογκολόγοι έχουν ήδη καταφέρει να δημιουργήσουν τέτοια κοκτέιλ φαρμάκων για λίγες όμως περιπτώσεις ασθενών. Παρ’ όλα αυτά, κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι με καρκίνο θα πρέπει να ελπίζουν σε εξατομικευμένες θεραπείες στο προσεχές μέλλον.
Δυστυχώς, το μονοπάτι από το γονιδίωμα έως τη θεραπεία είναι δύσβατο. Από τη μία, πολλές από τις μεταλλάξεις που εμφανίζονται σε ανθρώπους με καρκίνο είναι ακίνδυνες, και έτσι οι επιστήμονες χάνουν τον χρόνο τους στοχεύοντας σε αυτές. Από την άλλη, όταν τελικά οι ογκολόγοι καταφέρουν να δημιουργήσουν τη λίστα με τις μεταλλάξεις που προκαλούν έναν συγκεκριμένο καρκίνο, χρειάζεται στη συνέχεια να καταλάβουν τον τρόπο με τον οποίο αυτές δρουν. Κάποιες μεταλλάξεις, για παράδειγμα, κάνουν τα κύτταρα να αγνοούν σήματα που τους «λένε» να σταματήσουν να πολλαπλασιάζονται, ενώ άλλες μεταλλάξεις βοηθούν στην ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων που βρίσκονται δίπλα στους όγκους.
Kαι ενώ οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να αντιληφθούν ένα μεγάλο μέρος των επιπτώσεων των μεταλλάξεων, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνθέσουν αυτή την υπάρχουσα γνώση. «Δεν υπάρχει μια μαγική βάση δεδομένων», λέει ο Toby Bloom, αναπληρωτής επιστημονικός διευθυντής του Κέντρου Γονιδιώματος της Νέας Υόρκης. Οι γιατροί, αντί να έχουν τη δυνατότητα να «πληκτρολογήσουν» μια μετάλλαξη σε μια μηχανή αναζήτησης, χρειάζεται να χτενίσουν την επιστημονική βιβλιογραφία.
Εξατομικευμένη θεραπεία
Το Κέντρο Γονιδιώματος της Νέας Υόρκης όμως, όπως και άλλοι επιστήμονες που μελετούν τον καρκίνο, ζήτησε τη βοήθεια των υπολογιστών για να εξομαλύνει αυτό το δύσκολο μονοπάτι μεταξύ γενετικής και θεραπείας. Χρησιμοποιώντας τον υπερυπολογιστή Watson της IBM, που τα τελευταία χρόνια έχει «αφιερωθεί» στην ιατρική, ο δρ Darnell και οι συνεργάτες του, θα προσπαθήσουν να προτείνουν εξατομικευμένες θεραπείες σε ασθενείς με ένα θανάσιμο είδος καρκίνου του εγκεφάλου, γνωστού ως γλοιοβλάστωμα. Ο Watson αυτή τη στιγμή έχει τη δυνατότητα να ανατρέξει για ιατρικές πληροφορίες σε περισσότερες από 23 εκατ. περιλήψεις επιστημονικών δημοσιεύσεων μέσα σε λίγα λεπτά ή δευτερόλεπτα.
Σε αυτή τη νέα έρευνα του Κέντρου Γονιδιώματος της Νέας Υόρκης, στην οποία θα συμμετέχουν αρχικά 20 ασθενείς, οι επιστήμονες συλλέγουν το γονιδίωμα από βιοψίες, το αποκωδικοποιούν και τροφοδοτούν τον υπερυπολογιστή Watson με αυτά τα στοιχεία. Ο Watson με τη σειρά του εντοπίζει τις μεταλλάξεις, ανατρέχει στη ιατρική βιβλιογραφία, αναπτύσσει μια υπόθεση σχετικά με το πώς αυτές προκαλούν καρκίνο και καταλήγει σε μια λίστα φαρμάκων που πιθανόν να χρησιμοποιηθούν στη θεραπεία του ασθενούς.
Κάποια από αυτά τα φάρμακα μπορεί να στοχεύουν άμεσα στα καρκινικά κύτταρα, ενώ άλλα σε κύτταρα που «συνεργάζονται» με τα καρκινικά. Κάποια φάρμακα μπορεί να είχαν μελετηθεί για άλλους τύπους καρκίνων, ενώ άλλα να μην είχαν χρησιμοποιηθεί ποτέ στη θεραπεία του καρκίνου.
Μία ομάδα ειδικών, συμπεριλαμβανομένων νευρολόγων και φαρμακολόγων αξιολογούν τα αποτελέσματα του Watson και παίρνουν τις τελικές αποφάσεις σχετικά με το εάν θα χορηγηθεί κάποιο από αυτά τα φάρμακα στον ασθενή. Αντί οι ασθενείς λοιπόν να ξεκινούν τη θεραπεία με ένα μόνο φάρμακο, όπως συμβαίνει συνήθως, ο δρ Darnell ελπίζει ότι οι συμμετέχοντες σε αυτή τη νέα έρευνα θα μπορούν να λαμβάνουν συγχρόνως έως και πέντε διαφορετικά φάρμακα. Οπως εξηγεί ο ίδιος, επειδή το γλοιοβλάστωμα εγκεφάλου είναι μια θανατηφόρος ασθένεια, οι πρώτες ενδείξεις σχετικά με το εάν η μέθοδος αυτή παρατείνει τη ζωή των ασθενών δεν θα αργήσουν να φανούν.
Και ενώ αρκετοί επιστήμονες αναμένουν τα πρώτα αποτελέσματα πριν εκφράσουν γνώμη πάνω σε αυτό το εγχείρημα, σε γενικές γραμμές συμφωνούν ότι οι υπερυπολογιστές θα αποτελέσουν απαραίτητο εργαλείο στην κατανόηση του καρκινικού γονιδιώματος.
Αντίλογος
Παρόλα αυτά, η Heidi Rehm, μοριακή γενετίστρια στο Νοσοκομείο Brighan and Women της Βοστώνης, πιστεύει ότι οι υπολογιστές από μόνοι τους δεν μπορούν να πουν την τελευταία λέξη στην επιλογή θεραπείας. «Είναι μεν απαραίτητοι, αλλά όχι επαρκείς» λέει η δρ Rehm, εξηγώντας ότι τα αποτελέσματα στα οποία καταλήγουν εξαρτώνται από τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους. Ο Watson, για παράδειγμα, για την ώρα, ανατρέχει μόνο σε περιλήψεις επιστημονικών δημοσιεύσεων και όχι στα πλήρη κείμενα, ενώ η ποιότητα αυτών των δημοσιεύσεων ποικίλλει.
«Σε κάποιο στάδιο της διαδικασίας, είναι απαραίτητο ο γιατρός να ελέγξει τα δεδομένα και να αξιολογήσει αν αυτά βγάζουν νόημα» λέει ο Sameek Roychowdhury από το πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Οχάιο. «Η διαδικασία αυτή δεν θα παρακαμφθεί ποτέ».

Γιατί δε λιώνουν τα ιγκλού;


.Το ιγκλού είναι η προσωρινή κατοικία των Εσκιμώων το χειμώνα (ιγκλού στη γλώσσα των Ινουίτ σημαίνει σπίτι) άνθρωπος τη φωλιά του κάτω από τις χειρότερες δυνατές συνθήκες.
Παρ’ όλο που οι περισσότεροι Εσκιμώοι μένουν πλέον σε σπίτια από πέτρες ή ξύλα, συνηθίζουν ακόμη να κατασκευάζουν ιγκλού, ειδικά όταν ταξιδεύουν. Ορθογώνια κομμάτια παγωμένου χιονιού τοποθετούνται κυκλικά, ώστε η κατασκευή να συγκλίνει και να σχηματίζεται τελικά ένας τέλειος θόλος. Οι σχισμές και τα όποια σημεία επαφής γεμίζονται με χιόνι. Τότε οι Εσκιμώοι ανάβουν μια λάμπα που καίει λίπος φάλαινας, ώστε να αναδίδει πολλή θερμότητα.
Άλλωστε πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι για να ζεσταθεί ο περιορισμένος εσωτερικός χώρος και για να δημιουργηθεί ένα άνετο κλίμα, είναι αρκετή ακόμα και η ελάχιστη ποσότητα ζέστης: αρκεί, δηλ., η παρουσία δύο ατόμων που μπορούν να κλείσουν την πόρτα με ένα κομμάτι πάγου και να κάνουν το ιγκλού αεροστεγές. Το χιόνι αρχίζει να λιώνει, όμως επειδή η οροφή του θόλου είναι καμπύλη δεν στάζει. Αντιθέτως τα κομμάτια του χιονιού εμποτίζονται με υγρασία.


Τότε οι Εσκιμώοι ανοίγουν την πόρτα και ο ψυχρός αέρας μεταμορφώνει το ιγκλού σε ένα συμπαγές και ανθεκτικό καταφύγιο, που λιώνει μόνο με το τέλος του χειμώνα. Άλλωστε να επισημάνουμε , ότι οι πολικοί άνεμοι πνέουν με θερμοκρασία -50 βαθμούς κελσίου και έτσι το εξωτερικό τοίχωμα του πάγου παραμένει παγωμένο.
Πρέπει να σημειώσουμε επίσης ότι το χιόνι, όσο και αν φαίνεται παράδοξο είναι κακός αγωγός της θερμότητας και του κρύου. Για αυτόν τον λόγο τα ιγκλού θερμαίνονται εύκολα και τους προφυλάσσουν από το κρύο. Αντίθετα ο πάγος είναι πολύ καλός αγωγός και όταν με τον καιρό το χιόνι μετατρέπεται σε πάγο, εγκαταλείπουν τα ιγκλού τους.

To 1ο Φεστιβάλ Επιστήμης και Καινοτομίας !



Ποιος είναι ο ήχος του Διαστήματος; Μπορούμε να προβλέψουμε τους σεισμούς; Ποια σχέση μπορεί να έχει η κβαντική Φυσική με το σταφιδόψωμο; Βρέθηκε τελικά το Σωματίδιο του Θεού; Μπορεί η Επιστήμη να γίνει διασκεδαστική;
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που θα απαντηθούν στο πρώτο Φεστιβάλ Επιστήμης και Καινοτομίας με θέμα, «Η επιστήμη στην καθημερινότητά μας» που θα γίνει στην Αθήνα, από τις 30 Απριλίου μέχρι τις 4 Μαΐου, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων.
Ακολουθώντας μεγάλα αντίστοιχα διεθνή φεστιβάλ, το πρώτο Φεστιβάλ Επιστήμης και Καινοτομίας ενθαρρύνει τους ανθρώπους όλων των ηλικιών να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους. Μέσα από μια σειρά διαδραστικών εκθεμάτων, ομιλιών, προβολών και βιωματικών εμπειριών, το φεστιβάλ επιδιώκει: να συνδέσει τις επιστήμες με την καθημερινή μας ζωή, να παρουσιάσει την εξαιρετική ερευνητική εργασία που πραγματοποιείται και στην Ελλάδα, να εμπνεύσει και να δημιουργήσει νέα πρότυπα από το χώρο των επιστημών, να αναδείξει την «ομορφιά» της επιστήμης και της έρευνας και να δώσει σε απαντήσεις σε πολύπλοκα επιστημονικά θέματα.
Οι ενότητες που καλύπτει το φεστιβάλ περιλαμβάνουν: Φυσική, Χημεία, Βιοτεχνολογία- Γενετική, Γεωλογία, Μαθηματικά, Περιβάλλον-Βιώσιμη Ανάπτυξη, Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών, Υγεία, Διατροφή, Αστρονομία, Τεχνολογία, Επιστήμη Υλικών, Ρομποτική, Επιστήμη και Τέχνη.
Ας δούμε ενδεικτικά ορισμένες από τις εκδηλώσεις του φεστιβάλ:
«Το Σωματίδιο του Θεού» God’s particle από την ομάδα χορού «Κι όμως κινείται» βασισμένο στα κείμενα του Δ. Αποστολάκη και τη συμμετοχή των Χαϊνηδων
«Οι ήχοι του διαστήματος»: Αναστασία Μεταλληνού και Βασίλης Κάλφας
Εμβιομουσική (bio-music) από την Αγγελική Καθαρίου (Λυρική Τραγουδίστρια) και τον Λεόντιο Χατζηλεοντιάδη (Συνθέτης και Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Α.Π.Θ)
Θεατρική Επιστημονική Παράσταση: Ατομικοί Διάλογοι: Από το σταφιδόψωμο…. στα quartz
Blind Science: 5 νέοι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να λύσουν όλες τις απορίες σας σε μόλις 3 λεπτά
Σας περιμένουμε να ανακαλύψουμε μαζί τον κόσμο γύρω μας!

Το επίσημο site ειναι : http://www.athens-science-festival.gr

Τι είναι το "παπάκι" ;

Παρ’ όλο που το e-mail χαρακτηρίζεται ως εξέλιξη-σταθμός για την ιστορία των υπολογιστών και των τηλεπικοινωνιών γενικότερα, ελάχιστοι γνωρίζουν το δημιουργό του και την ακριβή χρονολογία εφεύρεσής του. Ο πατέρας του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι ο Ray Tomlinson.




Η ακριβής χρονολογία αποστολής του πρώτου ηλεκτρονικού μηνύματος δεν είναι γνωστή, ξέρουμε όμως ότι έγινε στα τέλη του 1971.



Το περιεχόμενο του μηνύματος επίσης δεν είναι γνωστό, αφού είχαν προηγηθεί αμέτρητες αποτυχημένες προσπάθειες αποστολής διαγνωστικών κυρίως μηνυμάτων. Σύμφωνα με το Ray Tomlinson, το πιθανότερο είναι ότι το περιεχόμενο του πρώτου e-mail να αποτελείτο από μία ακολουθία γραμμάτων όπως “QWERTYUIOP”, δηλαδή την πρώτη σειρά γραμμάτων στο πληκτρολόγιο του υπολογιστή PDP-10 που χρησιμοποιούσε. Δυστυχώς, ούτε το “κείμενο” αυτό αλλά ούτε και το όνομα του δημιουργού του πέρασαν στα βιβλία της ιστορίας. 



Ακόμη και σήμερα, όσοι αναγνωρίζουν το όνομά του Ray Tomlinson τον θυμούνται περισσότερο ως τον άνθρωπο που επέλεξε το σύμβολο @ για τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις και λιγότερο ως τον εφευρέτη της εφαρμογής που τροφοδότησε την επανάσταση της ηλεκτρονικής πληροφορίας.








Το @ αποτελεί ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολα της σημερινής εποχής. Αποτελεί μέρος της ηλεκτρονικής ταυτότητας εκατοντάδων εκατομμυρίων χρηστών του Διαδικτύου παγκοσμίως και πολλές εταιρείες έχουν επιχειρήσει να οικειοποιηθούν τις αξίες που συμβολίζει, ενσωματώνοντάς το στο όνομά τους. Ως προς την επιλογή του συμβόλου, ο Ray Tomlinson έχει τονίσει ότι το επέλεξε για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, λόγω της σημασίας που έχει στην αγγλική γλώσσα (at = στο) και δεύτερον επειδή ήταν ένα από τα ελάχιστα σύμβολα του πληκτρολογίου του που δεν εμφανίζονταν σε κανένα όνομα, οπότε δεν θα αποτελούσε πηγή σύγχυσης.

Πως λειτουργεί το «μαύρο κουτί» των αεροπλάνων ;

Tα αίτια της μυστηριώδους εξαφάνισης του αεροσκάφους των Μαλαισιανών Αερογραμμών, που εκτελούσε την πτήση ΜΗ370, θα βρεθούν, λένε οι εμπειρογνώμονες, μόνο όταν βρεθεί το περίφημο «μαύρο κουτί». Τι, όμως, είναι αυτό ακριβώς;  

 http://thunderbird37.com/wp-content/uploads/2014/04/af01.jpg

 
Ενα από τα πιο φημισμένα εργαστήρια που επεξεργάζονται «μαύρα κουτιά» άνοιξε στους δημοσιογράφους τις θύρες του πριν από μερικές ημέρες, προκειμένου να δουν με ποιο τρόπο οι τεχνικοί μπορούν να ανασύρουν τις πληροφορίες που έχουν αποθηκευτεί εκεί.

Παραμένει, βέβαια, άκρως αμφίβολο κατά πόσο θα καταφέρουμε να βρούμε ποτέ τα μαύρα κουτιά του Boeing 777 που εκτελούσε την πτήση ΜΗ370. Το μαύρο κουτί, που στην πραγματικότητα είναι πορτοκαλί, ώστε να διακρίνεται με μεγαλύτερη ευκολία σε οποιοδήποτε περιβάλλον, αποτελείται από ένα ορθογώνιο τμήμα όπου βρίσκονται οι ηλεκτρονικοί μηχανισμοί και μία μονάδα μνήμης, η οποία είναι πολύ καλά προστατευμένη έτσι ώστε να επιβιώνει από την πρόσκρουση στο έδαφος ή στο νερό. Εκεί βρίσκονται αποθηκευμένα και όλα τα δεδομένα που αναζητούν οι εμπειρογνώμονες. Το σύστημα διαθέτει και έναν πομπό, ο οποίος εκπέμπει σήμα διευκολύνοντας έτσι στον εντοπισμό του.


Μπαταρία 30 ημερών

Πραγματικά κάθε φορά η εύρεση του μαύρου κουτιού είναι ένας αγώνας με τον χρόνο, αφού η μπαταρία του μικρού πομπού διαρκεί περί τις τριάντα ημέρες. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τα αποθηκευμένα δεδομένα. Το μαύρο κουτί του Αirbus της Αir France που κατέπεσε στον Ατλαντικό Ωκεανό το 2009 εντοπίστηκαν δύο χρόνια αργότερα σε βάθος τριών χιλιομέτρων. Οι τεχνικοί κατάφεραν να ανασύρουν όλες τις πληροφορίες και να λύσουν το μυστήριο εκείνης της αεροπορικής τραγωδίας.

Αν το μαύρο κουτί παραμένει βυθισμένο στο νερό της θάλασσας, οι τεχνικοί μόλις το πάρουν θα το τοποθετήσουν σε φρέσκο, γλυκό νερό προκειμένου να απομακρυνθεί το αλάτι που το διαβρώνει. Καθώς ίσως το νερό εισχωρήσει στο εσωτερικό, θα πρέπει να στεγνώσει επί ώρες ή ακόμα και ημέρες σε ένα «φούρνο κενού», ώστε να μην εμφανιστούν προβλήματα στην κάρτα μνήμης. Οι μικροεπεξεργαστές εξετάζονται στο μικροσκόπιο αλλά ακόμα και αν κάποιος εμφανίσει ρωγμές, τα δεδομένα που έχουν αποθηκευθεί συνήθως μεταφέρονται σε άλλο επεξεργαστή.

Tο «μαύρο κουτί» , που στην πραγματικότητα είναι πορτοκαλί, του μοιραίου Αirbus της Αir France βρέθηκε δύο χρόνια μετά την πτώση του στον Ατλαντικό Ωκεανό.


Ολα τα δεδομένα φορτώνονται σε κομπιούτερ. Ο Καταγραφέας Δεδομένων Πτήσης περιέχει 25 ώρες πληροφοριών, μεταξύ των οποίων δεδομένα για προηγούμενες πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, κάτι που μπορεί να υποδείξει την ύπαρξη μηχανικής βλάβης που εκδηλώθηκε κατά την τελευταία πτήση. Επίσης, ο καταγραφέας φωνής περιέχει δύο ώρες καταγεγραμμένες ομιλίες των δύο χειριστών (τις δύο τελευταίες ώρες πριν από το δυστύχημα) όπως και ομιλίες από ένα μικρόφωνο μέσα στο πιλοτήριο.

Τα δεδομένα στον καταγραφέα δεδομένων της πτήσης είναι γραμμένα σε δυαδικό κώδικα και μετατρέπονται σε μία εύχρηστη φόρμα εκατοντάδων παραμέτρων, όπως το ύψος, η ταχύτητα, η ισχύς των κινητήρων και άλλα που επιτρέπουν στους ειδικούς να αντιληφθούν επακριβώς τι συνέβη στο αεροσκάφος.

Η αρχική αξιολόγηση των δεδομένων δίνεται στους εμπειρογνώμονες μετά 24 ώρες, αλλά η ανάλυσή τους διαρκεί πολλές εβδομάδες.


Η ερμηνεία των ήχων

Η αρχική ενημέρωση για το περιεχόμενο του φωνητικού καταγραφέα δίνεται μέσω τηλεφώνου. Μία επιτροπή έξι έως οκτώ ειδικών στη συνέχεια κάνει λεπτομερέστατη απομαγνητοφώνηση της καταγραφής, διαδικασία που μπορεί να πάρει ακόμα και μία εβδομάδα. Κάποια σημεία της απομαγνητοφώνησης δημοσιοποιούνται εφόσον βέβαια το επιτρέπει η διαδικασία εξιχνίασης των αιτίων του δυστυχήματος. Οι τεχνικοί του εργαστηρίου χρησιμοποιούν μία βιβλιοθήκη ήχων, η οποία τους βοηθάει να ερμηνεύσουν τους ήχους από το περιβάλλον, όπως παραδείγματος χάρη το άνοιγμα μιας πόρτας, η μετακίνηση των καθισμάτων, μια έκρηξη ή ένας πυροβολισμός. Ακόμα και ο ήχος του κινητήρα μπορεί να βοηθήσει στην εξιχνίαση των αιτίων κάποιου αεροπορικού δυστυχήματος.

Πιο κοντά στο όνειρο της πυρηνικής σύντηξης !

Η παραγωγή απεριόριστης καθαρής ενέργειας θα φέρει επανάσταση στον ανθρώπινο πολιτισμό. Επίκεντρο σε αυτή την έρευνα είναι η εγκατάσταση NIF στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore στις ΗΠΑ. Εκεί πραγματοποιούνται σχετικά πειράματα με τη χρήση πανίσχυρων λέιζερ. Στο τελευταίο πείραμα για πρώτη φορά ξεπεράστηκε το λεγόμενο «κρίσιμο ορόσημο», παράχθηκε περισσότερη ενέργεια από όση χρησιμοποιήθηκε για να πυροδοτηθεί την πυρηνική αντίδραση.




Η σύντηξη

http://users.sch.gr/omixara/eco_energy/foto_anim_video/foto/simbatikes/simb_image/nuclear5.jpg
Η σύντηξη είναι η μέθοδος με την οποία ο Ήλιος παράγει την ενέργειά του και η επίτευξή της με τεχνικά μέσα αποτελεί το όνειρο των επιστημόνων εδώ και δεκαετίες αφού θα επιτρέψει την παραγωγή απεριόριστης και «καθαρής» ενέργειας. Έτσι η ανθρωπότητα θα μπορεί (θεωρητικά) να υπερκαλύπτει τις ολοένα αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες με εξαιρετικά χαμηλό κόστος και χωρίς να επιβαρύνεται το περιβάλλον.


Η εγκατάσταση

Το NIF (National Ignition Facility) έχει μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου και αποτελείται από 192 ξεχωριστές ακτίνες λέιζερ, η κάθε μια από τις οποίες ταξιδεύει με ταχύτητα περίπου 300 μέτρων σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου, για να συγκλίνουν όλες ταυτόχρονα στον στόχο, δημιουργώντας θερμοκρασίες και πιέσεις που μόνο στους πυρήνες των άστρων υπάρχουν.


Τα πειράματα

Οι ερευνητές στο NIF πραγματοποιούν πειράματα στα οποία κάθε φορά στοχεύουν μικροσκοπικές κάψουλες που συνήθως περιέχουν υδρογόνο με τις 192 δέσμες λέιζερ. Η ιδέα πίσω από αυτά τα πειράματα είναι ότι η ακαριαία θέρμανση και συμπίεση του «στόχου» θα υποχρεώσει τα άτομα υδρογόνου να ενωθούν και να σχηματίσουν άτομα ηλίου, απελευθερώνοντας ταυτόχρονα μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Με απλά λόγια προσπαθούν να πραγματοποιήσουν με τεχνικά μέσα πυρηνική σύντηξη. Μέχρι σήμερα οι ερευνητές του NIF δεν είχαν καταφέρει να απελευθερώσουν σε κάποιο πείραμα περισσότερη ενέργεια από εκείνη που είχαν χρησιμοποιήσει.


Η πρώτη επιτυχία

Οι επιτελείς του NIF ανακοίνωσαν ότι πραγματοποίησαν ένα νέο πείραμα στο οποίο τα λέιζερ στόχευσαν μια κάψουλα που περιείχε δύο ισότοπα υδρογόνου (δευτέριο και τρίτιο) που είχαν εξαχθεί από νερό. Τα ισότοπα για χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου πιέστηκαν… αφόρητα ενώ ταυτόχρονα η θερμοκρασία που βίωσαν ήταν τρομερή. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι συνθήκες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να παραχθεί περισσότερη ενέργεια από εκείνη που είχε χρησιμοποιηθεί. «Είναι ένα σημαντικό βήμα στην έρευνα της σύντηξης. Είναι όμως ακόμη πολύ μακρύς ο δρόμος για την επίτευξη του τελικού στόχου» δήλωσε ο Ομάρ Χαρικέιν στέλεχος του Lawrence Livermore. Τελικός στόχος είναι η δυνατότητα «αυτοσυντήρησης» της σύντηξης που θα επιτρέψει την βιομηχανική της εκμετάλλευση για παραγωγή ανεξάντλητης καθαρής ενέργειας. Τα αποτελέσματα του πειράματος δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature».


Η δεύτερη ελπίδα

Μια ακόμη σημαντική προσπάθεια για την επίτευξη πυρηνικής σύντηξης και την παραγωγή ανεξάντλητης, καθαρής ενέργειας είναι αυτή που υλοποιείται στον Διεθνή Πειραματικό Θερμοπυρηνικό Αντιδραστήρα (ITER), ο οποίος κατασκευάζεται στο Κανταράς της Γαλλίας. Στον κεντρικό αντιδραστήρα του ITER, μαγνητικά πεδία θα συγκρατούν μετέωρη και παγιδευμένη μια ποσότητα υδρογόνου σε ακραίες καταστάσεις θερμοκρασίας και πίεσης, αρκετής για να διατηρήσει τις αντιδράσεις σύντηξης. Τα μαγνητικά πεδία είναι σήμερα η μόνη τεχνολογία που μπορεί να κρατήσει το υπέρθερμο αέριο μακριά από τα τοιχώματα του αντιδραστήρα

Τι είναι ο LHC (video);

Παρακολουθηστε ενα πολυ ενδιαφέρον video μεταφρασμένο στα ελληνικα που εξηγεί αναλυτικά πως δουλεύει ο μεγάλος επιταχυντής αδρονίων ( LHC) στο CERN.







Και λίγα περισσότερα στοιχεία
O LHC (Large Hadron Collider, στα ελληνικά Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων ( Συγκρουόμενων Δεσμών Αδρονίων)) είναι ένας επιταχυντής στοιχειωδών σωματιδίων (αδρονίων) στο ευρωπαϊκό κέντρο πυρηνικών ερευνών CERN της Γενεύης.
Οι πρώτες δέσμες πρωτονίων κατά την αυτή φορά άρχισαν να κυκλοφορούν στον επιταχυντή στις 10 Σεπτεμβρίου του 2008, σύντομα όμως παρουσιάστηκε πρόβλημα στους μαγνήτες του επιταχυντή. Έτσι η έναρξη της κανονικής του λειτουργίας μετατέθηκε αρχικά για την άνοιξη και πλέον για το καλοκαίρι του 2009.

Ο LHC είναι ο μεγαλύτερος με μέγιστη ενέργεια επιταχυντής στον κόσμο. Η χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση της κατασκευής του καθώς και το κόστος λειτουργίας του καλύπτεται από τα συμβαλλόμενα μέλη Χώρες και με τη συνεργασία περισσότερων από έξι χιλιάδων φυσικών από τριάντα-τέσσερις χώρες, πανεπιστήμια και εργαστήρια. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του, που άρχισε το 1999, ξεκίνησε να χρησιμοποιείται για πειράματα από περισσότερους από οκτώ χιλιάδες φυσικούς από ογδόντα χώρες.
Ο επιταχυντής χρησιμοποιείται κυρίως για την έρευνα φαινομένων που θα προκύψουν από τη σύγκρουση δεσμών πρωτονίων-πρωτονίων, σε πολύ μεγάλες ενέργειες (7 ΤeV), όπως προκύπτει και το όνομά του. Η εγκατάστασή του πραγματοποιήθηκε στην υπάρχουσα υπόγεια σήραγγα του επιταχυντή LEP, με περιφέρεια 27 χιλιομέτρων και σε βάθος μεταξύ 50 και 175 μέτρων περίπου.
 http://www.idi.mineco.gob.es/stfls/MICINN/Investigacion/IMAGENES/LHC_Nov2009.jpg

Πολυσύμπαν: μαγικό κλειδί της φυσικής;

Στο πολυσύμπαν τα παράλληλα σύμπαντα γεννούν παράλληλα σύμπαντα που γεννούν παράλληλα σύμπαντα. Ξενάγηση στην πιο υπερβατική θεωρία της φυσικής που μοιάζει να έχει λύσεις για όλα: από την ποσότητα της σκοτεινής ενέργειας ως τη σχετικότητα του χρόνου!!!
 
 
Δίνοντας λύσεις σε βασανιστικά ερωτήματα, το Πολυσύμπαν, αν και «άπιαστο», φαίνεται να έχει πολλές αρετές. Παρ΄ όλα αυτά αρκετοί επιστήμονες- και όχι μόνο ο κ. Έλις- θεωρούν αυτή την ιδέα επικίνδυνη. Η κύρια αιτία ανησυχίας είναι το γεγονός ότι προϋποθέτει την ύπαρξη ενός πλήθους μη παρατηρήσιμων συμπάντων, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η όλη ιδέα είναι ανεπίδεκτη εξέτασης. Αν κάτι τόσο θεμελιώδες είναι ανεπίδεκτο εξέτασης, υποστηρίζει ο κ. Ελις, τότε υπονομεύονται τα ίδια τα θεμέλια της επιστήμης. Δεν έχουν όμως όλοι οι φυσικοί την ίδια γνώμη... Τα τελευταία ευρήματα φαίνεται μάλιστα πως δικαιώνουν τους «αιρετικούς»! 


Μπορούμε να συγκρίνουμε τα άπειρα; 

Ενας από τους προσκεκλημένους στο πάρτι του κ. Ελις, οΡαφαέλ Μπουσό του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ ανακάλυψε τους τελευταίους μήνες έναν τρόπο για να παρακαμφθεί το πρόβλημα των μη παρατηρήσιμων συμπάντων. Ξαφνικά κατόρθωσε να μετατρέψει το Πολυσύμπαν, από προβληματική εικασία που απειλούσε να ανατρέψει την επιστήμη, σε μια θεωρία που υπόσχεται προβλέψεις τις οποίες μπορούμε να εξετάσουμε. Οι ανακαλύψεις του δείχνουν στους φυσικούς έναν δρόμο προς τον υπέρτατο στόχο, την ένωση της κβαντομηχανικής και της βαρύτητας σε μια ξεκάθαρη θεωρία των πάντων. 

Το επίτευγμα του κ. Μπουσό είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό επειδή πέτυχε εκεί όπου πολλοί άλλοι είχαν προσπαθήσει αλλά είχαν αποτύχει. Το βασικό πρόβλημα που συναντούσαν ήταν το εξής: σαν την κβαντομηχανική και τη θερμοδυναμική, η κοσμολογία του Πολυσύμπαντος αποτελεί μια άσκηση στη στατιστική. Για ένα σύμπαν μέσα στο Πολυσύμπαν δεν μπορεί κανείς να προβλέψει ποια θα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του - πόση σκοτεινή ενέργεια θα περιέχει, ας πούμε. Το καλύτερο που μπορεί να κάνει είναι να υπολογίσει τις πιθανότητες που υπάρχουν να φαίνεται έτσι όπως φαίνεται βάσει του πόσο πιθανό είναι να υπάρχει ένα σύμπαν με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά μέσα στο Πολυσύμπαν. Ο υπολογισμός των πιθανοτήτων απαιτεί όμως ένα «μέτρο»- ένα μαθηματικό εργαλείο που να λέει πώς θα προσδιοριστούν οι σχετικές πιθανότητες. Και το να βρει κανείς ένα σωστό μέτρο για το Πολυσύμπαν είναι κάθε άλλο παρά εύκολο. Το πρόβλημα είναι ότι μέσα σε ένα άπειρο Πολυσύμπαν ό,τι μπορεί να συμβεί θα συμβεί- για άπειρες φορές. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η πιθανότητα χάνει κάθε νόημα.«Πώς να συγκρίνεις τα άπειρα;»ρωτάει οΑντρέ Λίντε του Πανεπιστημίου Στάνφορντ. 


Η «λάθος» στιγμή 

Πριν από την εργασία του κ. Μπουσό, η κοινώς αποδεκτή προσέγγιση ήταν να επιλέγει κανείς ένα «στιγμιότυπο» του Πολυσύμπαντος σε μια δεδομένη χρονική στιγμή και να υπολογίζει τα χαρακτηριστικά όλων των παράλληλων συμπάντων που υπάρχουν μέσα σε αυτό σημειώνοντας πόσες διαφορετικές τιμές εμφανίζονται για την ποσότητα της σκοτεινής ενέργειας. Στη συνέχεια μπορούσε κανείς να υπολογίσει κατά προσέγγιση τις σχετικές πιθανότητες του Πολυσύμπαντος καθώς αυτό αναπτύσσεται στον χρόνο μαζί με τον άπειρο αριθμό παράλληλων συμπάντων του. 

Δυστυχώς σε αυτή την προσέγγιση υπάρχει ένα μεγάλο κενό, το οποίο συνοψίζεται στο «σε μια δεδομένη στιγμή»: σύμφωνα με τη Θεωρία της Σχετικότητας τουΑϊνστάιν, η φράση αυτή αφαιρεί κάθε νόημα από το όλο εγχείρημα. Το πρόβλημα προκύπτει από την παρατήρηση του Αϊνστάιν ότι τα ρολόγια «τρέχουν» διαφορετικά για τους διαφορετικούς παρατηρητές. Δύο γεγονότα που είναι ταυτόχρονα για μένα δεν είναι ταυτόχρονα για εσάς, οπότε οι τρόποι «χρονικής διαίρεσης» του Πολυσύμπαντος είναι άπειροι. Κανένας δεν είναι περισσότερο «αληθινός» από οποιονδήποτε άλλον, επομένως δεν υπάρχει λόγος να προτιμήσει κανείς μια χρονική διαίρεση έναντι μιας άλλης- και οι διαφορετικές χρονικές στιγμές μπορούν να οδηγήσουν σε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. 



Ξεχάστε το «μάτι του Θεού» 

Η προσέγγιση αυτή προϋποθέτει την ιδέα ότι το Πολυσύμπαν μπορεί να περιγραφεί χωρίς να υπάρχει παρατηρητής, από μια εξωτερική, συνολική άποψη, σαν αυτήν που θα είχε το «μάτι του Θεού». Ο κ. Μπουσό συνειδητοποίησε ότι αυτό ακριβώς οδηγούσε σε όλα αυτά τα προβληματικά άπειρα. Αποφάσισε λοιπόν να υπολογίσει τις πιθανότητες με βάση αυτά που οποιοσδήποτε παρατηρητής μπορεί να δει μέσα από το δικό του σύμπαν. 

Η κβαντομηχανική μάς λέει ότι το κενό του Διαστήματος δεν είναι άδειο: αντιθέτως, σφύζει από ενέργεια. Επίσης μας λέει ότι, αργά ή γρήγορα, οποιοδήποτε δεδομένο σύμπαν θα αποσυντεθεί αυτογενώς δίνοντας τη θέση του σε ένα άλλο με μικρότερη ενέργεια. Πράγματι οι περισσότεροι κοσμολόγοι βλέπουν τη Μεγάλη Εκρηξή μας ακριβώς σαν ένα τέτοιο γεγονός, κατά τη διάρκεια του οποίου το κενό στο οποίο ζούμε γεννήθηκε από ένα κενό μεγαλύτερης ενέργειας που αποτελούσε ένα σύμπαν προγενέστερο από το δικό μας. Αυτό το οποίο έχει σημασία εδώ ωστόσο είναι ότι υπάρχει μια πληθώρα πιθανών συμπάντων τα οποία μπορούν να γεννηθούν με αυτόν τον τρόπο- το καθένα με τη δική του πιθανότητα. Προσθέτοντας όλες αυτές τις πιθανότητες ο κ. Μπουσό μπόρεσε να υπολογίσει τις πιθανότητες του παρατηρητή καταλήγοντας σε ένα σύμπαν με ένα συγκεκριμένο σύνολο χαρακτηριστικών. 

Με αυτή την προσέγγιση ο κ. Μπουσό κατόρθωσε να εξαγάγει πιθανότητες για πράγματα όπως η σκοτεινή ενέργεια σε οποιοδήποτε δεδομένο σύμπαν, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει σε μια γενική άποψη χωρίς παρατηρητή ή σε εικασίες για το τι θα μπορούσε να συμβαίνει σε ασύνδετα παράλληλα σύμπαντα έξω από το οπτικό μας πεδίο. Ονομάζει την προσέγγισή του «αιτιώδες διορθωτικό μέτρο» και το σημαντικό είναι ότι λειτουργεί. Τη χρησιμοποίησε για να προβλέψει την τιμή της σκοτεινής ενέργειας που θα έπρεπε να βλέπουμε στο δικό μας Σύμπαν και κατέληξε σε ένα αποτέλεσμα το οποίο προσεγγίζει κατά πολύ την τιμή που παρατηρείται. 

Βρήκαμε λοιπόν τη λύση; Όχι ακριβώς. Το πρόβλημα με το αιτιώδες διορθωτικό μέτρο είναι ότι το αποτέλεσμα εξαρτάται από την ενέργεια του κενού του Σύμπαντος με το οποίο ξεκινά ο υπολογισμός. Και μια τέτοια αυθαιρεσία αποτελεί ανάθεμα για τους φυσικούς. 


Το ολόγραμμα που τα λέει όλα 

Είναι το Σύμπαν  μας μοναδικό  ή αποτελεί  τμήμα  ενός «Πολυσύμπαντος»   με άπειρα  παράλληλα  σύμπαντα  σαν φυσαλίδες;  Είναι το Σύμπαν μας μοναδικό ή αποτελεί τμήμα ενός «Πολυσύμπαντος» με άπειρα παράλληλα σύμπαντα σαν φυσαλίδες; Ενώ ο κ. Μπουσό εργαζόταν σε αυτά που βλέπει ένας παρατηρητής μέσα στο Πολυσύμπαν, ένας κοσμολόγος, οΑλεξάντερ Βιλένκιντου Πανεπιστημίου Ταφτς της Βοστώνης, διατύπωνε μιαν άλλη προσέγγιση. Μαζί με τονΖάουμε Γκάμγκατου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης αναζήτησε ενδείξεις για την εξαγωγή του μέτρου σε μια προηγούμενη δουλειά του αργεντινού φυσικούΧουάν Μαλντασένα του Ινστιτούτου Προωθημένων Μελετών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον. 

Ο κ. Μαλντασένα εξέταζε τη Θεω ρία των Χορδών για την κατασκευή μοντέλων συμπάντων όταν έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη. Βρήκε ένα μοντέλο ενός σύμπαντος με παράξενο σχήμα και πέντε διαστάσεις, το οποίο ήταν ακριβώς ισοδύναμο με ένα απλούστερο μοντέλο στο τετραδιάστατο όριό του. Αυτό αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα της λεγομένης «Ολογραφικής Αρχής», της ιδέας ότι σε ένα σύμπαν με οποιονδήποτε αριθμό διαστάσεων όλα τα φυσικά χαρακτηριστικά του εσωτερικού του μπορούν να κωδικοποιηθούν στο εξωτερικό όριό του περίπου κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ένα δισδιάστατο ολόγραμμα πιστωτικής κάρτας κωδικοποιεί όλες τις πληροφορίες που αφορούν ένα τρισδιάστατο αντικείμενο. 

Ο κ. Βιλένκιν και ο κ. Γκάμγκα σκέφτηκαν ότι συνολικά το Πολυσύμπαν θα πρέπει αντίστοιχα να έχει μια ολογραφική εικόνα στο όριό του. Στην περίπτωση αυτή ωστόσο το όριο δεν αποτελεί ένα σύνορο στον χώρο αλλά στον χρόνο, απείρως μακριά στο μέλλον. Θα μπορούσε το μέτρο του Πολυσύμπαντος να κρύβεται εκεί; 


Η απίστευτη σύγκλιση 

Ο κ. Μπουσό προβληματίστηκε. Αν και πίστευε ότι το αιτιώδες διορθωτικό μέτρο του είχε πιο ευοίωνες προοπτικές, αποφάσισε να δει τι θα συνέβαινε αν προσπαθούσε να εξαγάγει ένα μέτρο για το Πολυσύμπαν μελετώντας το όριό του.«Ηθελα να βρω έναν ξεκάθαρο τρόπο μεταφοράς αυτών που μάθαμε από τον Μαλντασένα στο Πολυσύμπαν»λέει. 

Οπως αποδείχθηκε, το να εστιάζει κανείς σε ένα τμήμα του ορίου είναι αντίστοιχο με το να επιλέγει διαφορετικά, πεπερασμένα χρονικά τμήματα στο εσωτερικό του Πολυσύμπαντος. Για να το καταλάβετε, φανταστείτε ότι στέκεστε σε ένα σκοτεινό δωμάτιο με την πλάτη γυρισμένη στον έναν τοίχο. Ανάβετε έναν φακό ο οποίος δημιουργεί έναν μεγάλο φωτεινό κύκλο στον απέναντι μακρινό τοίχο. Οσο προχωρείτε προς τον απέναντι τοίχο, ο φωτεινός κύκλος μικραίνει. Οσο περισσότερο απομακρύνεστε από τον τοίχο από τον οποίο ξεκινήσατε, τόσο μικρότερη γίνεται η φωτεινή περιοχή. Με άλλα λόγια, υπάρχει μια ξεκάθαρη σχέση ανάμεσα στις περιοχές του μελλοντικού σας ορίου και στην απόσταση από το σημείο εκκίνησής σας. Με ανάλογο τρόπο μια συγκεκριμένη περιοχή του ορίου του Πολυσύμπαντος συνδέεται με έναν δεδομένο χρόνο στο εσωτερικό του. 

Το ισχυρό σημείο αυτής της προσέγγισης είναι ότι παρακάμπτει το πρόβλημα που έχει θέσει ο Αϊνστάιν, αυτό του χρόνου ο οποίος είναι σχετικός για κάθε διαφορετικό παρατηρητή. Εδώ το όριο μας λέει ποιο παράλληλο σύμπαν υπήρχε σε έναν δεδομένο χρόνο. Γνωρίζοντας αυτό, μπορεί να αρχίσει κανείς να συγκρίνει σύμπαντα και να υπολογίσει την πιθανότητα του να βρει ένα με μια δεδομένη τιμή σκοτεινής ενέργειας, για παράδειγμα. 

Καθώς ο κ. Μπουσό μελετούσε αυτό το μέτρο παρατήρησε κάτι εκπληκτικό. Το «συνολικό μέτρο» στο οποίο είχε καταλήξει χρησιμοποιώντας την ολογραφική αναπαράσταση του Πολυσύμπαντος και του μελλοντικού ορίου του ήταν ακριβώς ισοδύναμο με το αιτιώδες διορθωτικό μέτρο που είχε ήδη εξαγάγει εξετάζοντας απλώς τι μπορεί να δει ένας μεμονωμένος παρατηρητής. Οι δύο εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις αποδείχθηκαν δύο διαφορετικοί τρόποι για να δει κανείς την ίδια υποκείμενη πραγματικότητα: η μία εξετάζει ένα σύνολο πιθανών θεωριών για έναν μεμονωμένο παρατηρητή, η άλλη συνολικά την άπειρη ιστορία ενός απείρου αριθμού ασύνδετων παράλληλων συμπάντων.


Δύο άνθρωποι με δεκανίκια... 

«Αυτό ήταν πραγματικά εκπληκτικό» λέει ο κ. Μπουσό.«Για μένα ήταν απίστευτο όταν συνειδητοποίησα ότι τα δύο μέτρα δίνουν ακριβώς τις ίδιες πιθανότητες». Αυτή η ισοδυναμία αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμη, καθώς οι αδυναμίες του ενός μέτρου αποτελούν τα δυνατά σημεία του άλλου και το αντίστροφο.«Είναι σαν δύο άνθρωποι με δεκανίκια που στηρίζουν ο ένας τον άλλον»συμπληρώνει. 

Ενώ λοιπόν στο αιτιώδες διορθωτικό μέτρο οι απαντήσεις εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα σύμπαντα από τα οποία ξεκινά ο παρατηρητής, το συνολικό μέτρο δεν πάσχει από αυτή την ασάφεια. Στο Πολυσύμπαν, τα παράλληλα σύμπαντα γεννούν παράλληλα σύμπαντα που γεννούν παράλληλα σύμπαντα, έτσι ώστε οι αρχικές συνθήκες γρήγορα χάνονται μέσα στο πλήθος και δεν έχουν πια σημασία όταν πρέπει να υπολογιστούν οι πιθανότητες. Στην πραγματικότητα η συνολική εικόνα καθορίζει ποιο θα πρέπει να είναι το κενό έναρξης της προσέγγισης του αιτιώδους διορθωτικού μέτρου. 

Από την άλλη πλευρά, ενώ το συνολικό μέτρο πάσχει από το πρόβλημα της «διπλής πληροφορίας», το αιτιώδες διορθωτικό μέτρο του κ. Μπουσό το παρακάμπτει με επιτυχία. 

Τα επακόλουθα μπορεί να είναι τεράστιας σημασίας. Τα δύο ισοδύναμα μέτρα δεν προσέφεραν μόνο μια πρόβλεψη για τη σκοτεινή ενέργεια του δικού μας Σύμπαντος η οποία ταιριάζει με τις παρατηρήσεις, αλλά είναι και τα δύο εμπνευσμένα με διαφορετικό τρόπο από την Ολογραφική Αρχή. Αυτό υποδηλώνει ότι η Ολογραφική Αρχή θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε μια θεωρία κβαντικής βαρύτητας- την πολυπόθητη Θεωρία των Πάντων που αντικατοπτρίζει τη δυναμική του Σύμπαντος.«Εξετάζοντας το πρόβλημα του μέτρου φαίνεται ότι αποκτούμε γνώσεις, ίσως απρόσμενα,γύρω από άλλα,εξίσου βαθιά μυστήρια, κυρίως το πώς να διατυπώσουμε την κβαντική θεωρία του Πολυσύμπαντος» λέει ο κ. Μπουσό. 

Ακόμη και ο κ. Ελις έχει εντυπωσιαστεί από αυτά τα αποτελέσματα. «Είναι ένα χρήσιμο και ενδιαφέρον τεστ συνέπειας που βασίζεται σε γοητευτικές αλλά εικοτολογικές θεωρίες της φυσικής»λέει. Υπάρχει επίσης ένα ακόμη σημαντικό επακόλουθο. Αν η ισοδυναμία του κ. Μπουσό ισχύει, τότε όχι μόνο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το μέτρο της για να κάνουμε πραγματικές, εξετάσιμες προβλέψεις, αλλά μπορούμε επίσης να κάνουμε υπολογισμούς στο Πολυσύμπαν χωρίς καν να αναφερθούμε σε μη παρατηρήσιμα σύμπαντα που κρύβονται πέρα από τον κοσμικό μας ορίζοντα. Ολα όσα χρειαζόμαστε να ξέρουμε για το Πολυσύμπαν μπορεί να βρίσκονται εδώ, μέσα στο Σύμπαν μας. 


Τo μάθημα του ελέφαντα 

Ο ταν οΣτίβεν Χόκινγκυπολόγισε ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ενέργεια και τελικά εξατμίζονται, δημιούργησε ένα βασανιστικό ερώτημα: Τι γίνονται οι πληροφορίες για την ύλη που έχει πέσει μέσα τους; Αν διαφεύγουν πίσω στο Σύμπαν, θα πρέπει να τρέχουν με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτήν του φωτός, παραβιάζοντας τη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Αν εξαφανίζονται, παραβιάζουν ένα θεμελιώδες αξίωμα της κβαντομηχανικής. Αυτή η σπαζοκεφαλιά είναι γνωστή ως το παράδοξο της απώλειας πληροφορίας των μαύρων οπών. 

Η απάντηση έρχεται από τη θεωρία που είναι γνωστή ως Ολογραφική Αρχή, η οποία υποστηρίζει ότι η φυσική στο εσωτερικό μιας περιοχής χωροχρόνου είναι ισοδύναμη με τη φυσική στο όριο αυτής της περιοχής. Μπορείτε να φανταστείτε μια μαύρη τρύπα ως ισοδύναμη ενός καυτού αερίου με συνηθισμένα σωματίδια στο όριο του Σύμπαντος. Εφόσον ένα καυτό αέριο συνηθισμένων σωματιδίων δεν χάνει ποτέ τις πληροφορίες του, το ίδιο ισχύει και για μια μαύρη τρύπα. 

Το μάθημα από την Ολογραφική Αρχή είναι ότι κανένας παρατηρητής δεν θα πρέπει ποτέ να βλέπει πληροφορίες να εξαφανίζονται από το Σύμπαν. Αν η Αλίκη κοιτάζει από απόσταση έναν ελέφαντα να πέφτει σε μια μαύρη τρύπα, θα τον δει να πλησιάζει τον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας, όπου θα αποτεφρώνεται από την ακτινοβολία Χόκινγκ, και να επιστρέφει προς το μέρος της σαν ένας θλιβερός σωρός στάχτης. Εν τω μεταξύ ο Μπομπ, ο οποίος πέφτει μαζί με τον ελέφαντα μέσα στη μαύρη τρύπα, θα βλέπει τον ελέφαντα να διασχίζει τον ορίζοντα σώος και να ζει κανονικότατα έως ότου πέσει στη μοναδικότητα του πυρήνα της μαύρης τρύπας. 

Σύμφωνα με την Ολογραφική Αρχή, και οι δύο ιστορίες πρέπει να είναι αληθινές. Πώς όμως μπορεί ο ελέφαντας να είναι ένας σωρός στάχτης έξω από τον ορίζοντα και ζωντανός μέσα στη μαύρη τρύπα; Θα έλεγε κανείς ότι ο ελέφαντας έχει κλωνοποιηθεί, οι νόμοι της φυσικής όμως απαγορεύουν τέτοιου είδους «διπλές» πληροφορίες. 

Ο κοσμολόγος Ραφαέλ Μπουσό θεωρεί ότι το παράδοξο προκύπτει από τη λανθασμένη ιδέα ότι μπορούμε να περιγράψουμε ταυτοχρόνως τι συμβαίνει τόσο μέσα όσο και έξω από τον ορίζοντα, ενώ στην πραγματικότητα κανένας μεμονωμένος παρατηρητής δεν μπορεί να δει ταυτόχρονα και τα δύο. Με άλλα λόγια, για να έχει νόημα η φυσική, η περιγραφή του Σύμπαντος θα πρέπει να περιοριστεί σε αυτό που ένας μεμονωμένος παρατηρητής μπορεί να δει. Η προσέγγιση είναι εντελώς διαφορετική από την παλιά ιδέα ότι μπορούμε να περιγράψουμε ολόκληρο το Σύμπαν από μια συνολική, εξωτερική και χωρίς παρατηρητή άποψη σαν αυτήν που θα είχε το «μάτι του Θεού». 

Το να μιλάμε για το Πολυσύμπαν σαν αυτό να μπορεί να παρατηρηθεί ολόκληρο μονομιάς, υποστηρίζει ο κ. Μπουσό, οδηγεί σε μία ακόμη μεγαλύτερη ασυναρτησία από το να προσπαθούμε να περιγράψουμε ταυτοχρόνως τι συμβαίνει μέσα και έξω από τον ορίζοντα μιας μαύρης τρύπας. 

© 2010 Νew Scientist Μagazine, Reed Βusiness Ιnformation Ltd.