Τα κορυφαία επιτεύγματα Φυσικής το 2014

Η προσγείωση της ρομποτικής διαστημοσυσκευής «Φίλαι» στον κομήτη 67Ρ/Τσουριούμοφ/Γκερασιμένκο, στο πλαίσιο της αποστολής «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που συνέβη στις 12 Νοεμβρίου για πρώτη φορά στην ιστορία, ανακηρύχθηκε το Νο1 επίτευγμα της χρονιάς που φεύγει, από το κορυφαίο περιοδικό "Physics World".


Η περιπετειώδης προσγείωση του ρομπότ - εργαστηρίου θεωρήθηκε θεμελιώδους σημασίας για τη διαστημική επιστήμη, παρ’ όλο που το «Φίλαι» ξέμεινε από μπαταρία, καθώς αναπήδησε αρκετές φορές στην ανώμαλη επιφάνεια του κομήτη και τελικά προσεδαφίστηκε σε ένα σκιερό μέρος που δεν επιτρέπει την επαναφόρτισή του από την ηλιακή ακτινοβολία. Πρόλαβε, πάντως, να συλλέξει και να στείλει στη Γη πολύτιμα επιστημονικά στοιχεία, ενώ δεν αποκλείεται να τα καταφέρει, κάποια στιγμή εντός του 2015, να «αναστηθεί».

Τη δεκάδα (TOP 10) για το 2014 συμπληρώνουν αρκετά άλλα σημαντικά επιτεύγματα από διάφορα πεδία της φυσικής όπως:

  • Η ανίχνευση από τη διεθνή ερευνητική κοινοπραξία Μπορεξίνο για πρώτη φορά νετρίνων από τις πυρηνικές αντιδράσεις στην «καρδιά» του Ήλιου.
  • Ένα πείραμα με τη βοήθεια λέιζερ, στην Εθνική Εγκατάσταση Ανάφλεξης (NIF) των ΗΠΑ, που έφερε πιο κοντά την υλοποίηση της πυρηνικής σύντηξης και, έτσι, μια νέα πηγή φθηνής ενέργειας.
  • Η δημιουργία από Βρετανούς και Αμερικανούς επιστήμονες της πρώτης ακουστικής ακτίνας έλξης, που μπορεί να έλξει ένα αντικείμενο μέσω ηχητικών κυμάτων.
  • Η πρόκληση από μια διεθνή επιστημονική ομάδα μίνι εκρήξεων τύπου σούπερ νόβα στο εργαστήριο.
  • Η μέτρηση από Ισραηλινούς ερευνητές για πρώτη φορά της υπερβολικά ασθενούς μαγνητικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε δύο ηλεκτρόνια.
  • Η δημιουργία από Ρώσους και Αμερικανούς επιστήμονες μιας νέας ολογραφικής μνήμης, που επιτρέπει την αποθήκευση δεδομένων σε μαγνητικά ολογράμματα.
  • Η συμπίεση από Καναδούς ερευνητές για πρώτη φορά κβαντικών δεδομένων.
  • Το μηνιαίο διεθνές περιοδικό "Physics World" εκδίδεται από το Ινστιτούτο Φυσικής, που εδρεύει στο Λονδίνο.

Συνεργασία CERN με «Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης»

Συμφωνία συνεργασίας με τον πολυεθνικό ερευνητικό οργανισμό CERN υπέγραψε προ ημερών στη Γενεύη η «Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης».

Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία στις εγκαταστάσεις της «Τεχνόπολης» στην Πυλαία θερμοκοιτίδας για επιχειρήσεις από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια, οι οποίες θα εκμεταλλευτούν τις τεχνολογίες του CERN, που παρέχονται δωρεάν, για να δημιουργήσουν προϊόντα και υπηρεσίες κατάλληλα για την αγορά.


Με αυτό τον τρόπο αφ’ ενός θα υπάρξει μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας από το CERN προς την «Τεχνόπολη» και αφετέρου θα δημιουργηθούν επιχειρηματικές ευκαιρίες και καινοτόμα προϊόντα.
Τη σχετική σύμβαση υπέγραψαν ο πρόεδρος της «Τεχνόπολης» Τάσος Τζήκας και ο Γερμανός γενικός διευθυντής του CERN δρ. Rolf Heuer.

Η Ελλάδα είναι η τέταρτη χώρα που επιχειρεί να αξιοποιήσει με αυτό τον τρόπο τα επιτεύγματα του CERN.


Πρώτη στη σχετική λίστα είναι η Μεγάλη Βρετανία, ακολούθησαν η Νορβηγία και η Ολλανδία, ενώ μετά την Ελλάδα –ίσως και μέχρι το τέλος του χρόνου- σειρά παίρνει η Αυστρία.
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας ο πρόεδρος της «Τεχνόπολης Θεσσαλονίκης» Τάσος Τζήκας, ο οποίος είναι συγχρόνως και πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ) δήλωσε:
«Η συμφωνία με το CERN είναι το επιστέγασμα μιας προσπάθειας ετών, στη διάρκεια της οποίας γνωρίσαμε τον κόσμο του CΕRΝ και τις ευκαιρίες που υπάρχουν για την ελληνική επιχειρηματικότητα και τους Έλληνες επιστήμονες.

Η «Τεχνόπολη» από εδώ και πέρα θα παίξει το ρόλο της «γέφυρας» ανάμεσα στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας μας και το CΕRΝ για τη δημιουργία καινοτομικών προϊόντων.


Σε αυτή την κατεύθυνση από τους επόμενους μήνες ξεκινάμε ενημερώσεις κατ’ αρχήν στην Ελλάδα και στη συνέχεια στις Βαλκανικές χώρες σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και πανεπιστήμια».

Zητούνται εθελοντές για τη μελέτη του «θανάτου» του μποζονίου Χιγκς !

Αν και η «ταυτοποίηση» του μποζονίου Χιγκς το 2012 αποτελεί ένα γεγονός ορόσημο για τη φυσική, οι συνθήκες διάσπασής του ίσως κρύβουν ακόμη σημαντικότερες ανακαλύψεις. Τώρα, επιστήμονες από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN ζητούν τη συνδρομή online εθελοντών, για να μελετηθούν διεξοδικότερα αυτές οι συνθήκες.
Γι’ αυτό τον σκοπό η ομάδα, που αποτελείται από Βρετανούς και Αμερικανούς φυσικούς, λανσάρισε το πρότζεκτ «Higgs Hunters», ανεβάζοντας στο ομώνυμο σάιτ 25.000 φωτογραφίες από τον LHC. Κάθε εθελοντής θα μπορεί να εξετάσει αυτές τις φωτογραφίες, με την ελπίδα να εντοπίσει «παράξενα» φαινόμενα, που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να καταλάβουν τι συμβαίνει όταν «πεθαίνει» το μποζόνιο.
Στην πραγματικότητα, οι εικόνες στο «Higgs Hunters» είναι αποτυπώσεις «νεογέννητων» σωματιδίων που κινούνται με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός, μέσα σε έναν τεράστιο υπόγειο ανιχνευτή. Τα στιγμιότυπα αυτά, τα οποία ελήφθησαν λίγο μετά την παραγωγή του μποζονίου, δείχνουν την ταχέα διάσπαση του «σωματιδίου του Θεού», η οποία οδηγεί στη δημιουργία νέων σωματιδίων. Ανάμεσα σε αυτά, οι επιστήμονες πιστεύουν πως υπάρχει και ένα σωματίδιο που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ άλλοτε.
Έτσι, το έργο των εθελοντών είναι να εξετάσουν τις φωτογραφίες, και να μετρήσουν τον αριθμό των τροχιών που πηγάζουν από το κέντρο. Στο σάιτ υπάρχει επίσης και ένας άκρως κατατοπιστικός οδηγός, στα αγγλικά, σχετικά με τον σκοπό της μελέτης.

REUTERS/DENIS BALIBOUSE
«Με την εξέταση των εικόνων, οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να μας βοηθήσει να επεκταθούμε πέρα από το μποζόνιο Χιγκς», αναφέρει χαρακτηριστικά στο σάιτ του περιοδικού Wired ο Άλαν Μπαρ, από το τμήμα φυσικής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ένας από τους επικεφαλής του πρότζεκτ. «Αν και οι φωτογραφίες των συγκρούσεων στον LHC έχουν αναλυθεί από υπολογιστές, είναι ελάχιστες αυτές που έχουν εξετασθεί και από ανθρώπους. Μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις στη φυσική έχουν γίνει όταν κάποιο ανθρώπινο μάτι εντόπισε μια ανωμαλία ή κάτι αναπάντεχο», προσθέτει ο Μπαρ. «Έτσι, κι αλλιώς ο άνθρωπος έχει εξαιρετική ικανότητα να παρατηρεί ασυνήθιστες λεπτομέρειες, τις οποίες ίσως δεν έχουν καταφέρει να βρουν οι υπολογιστές».
Οι υπεύθυνοι του πρότζεκτ ελπίζουν πως θα προσελκύσουν έναν αρκετά μεγάλο αριθμό εθελοντών, ώστε η εξέταση όλων των εικόνων να έχει ολοκληρωθεί μέσα σε λίγες εβδομάδες. Οι ίδιοι δηλώνουν ενθουσιασμένοι που απλοί χρήστες του ίντερνετ ίσως συμβάλουν σε μια σημαντική ανακάλυψη.
«Οτιδήποτε ασυνήθιστο ή απρόσμενο βρεθεί, θα μελετηθεί στα πειράματα που θα γίνουν όταν ξαναξεκινήσει ο επιταχυντής, λειτουργώντας σε πιο υψηλές ενέργειες. Θα είναι εντυπωσιακό αν το επόμενο επιστημονικό εύρημα για τους δομικούς λίθους του σύμπαντος ξεκινήσει από έναν απλό χρήστη που στο σπίτι του δει κάποια λεπτομέρεια που του φανεί παράξενη», συμπληρώνει